Trao đổi về thuật ngữ du lịch: trek, hike, backpack ...

[tisina]

Tìm kiếm trong diễn đàn, thấy các bạn dùng nhiều các thuật ngữ hiking, trekking ... tuy nhiên với những người mới như mình các khái niệm này vẫn còn rất lẫn lộn.

Tra thử các nguồn tài liệu khác:
Như wikipedia thì:
- hiking được gọi là đi bộ đường dài
- backpacking được gọi là du hành với trang bị sau lưng
- trek - tạm thời chưa có bản tiếng Việt

Một cách sơ bộ:
- hiking - là hoạt động đi bộ hòa mình vào thiên nhiên, thực hiện trên các con đường đặc trưng (hiking trail)
- backpacking - là đi bộ đường dài cộng với hành lý sau lưng và tối thiểu là một đêm ngoài trời.
- trek hành trình dài, vất vả thường là vào những khu vực phương tiện (các loại xe) không thể hoạt động (tuy nhiên theo tài liệu wiki thì nó không gắn với cross-country hiking hay leo qua các vùng địa hình hiểm trở (climbing over rough terrain) ??? cái này thì mong các bác chỉ giáo)

Như vậy, về tổng thể, hiking là hình thức chung hơn cả (?) còn trek hay backpacking là hình thức đặc thù hơn? Nói thì như vậy, nhưng do tiếng anh và thời gian có hạn nên hiểu biết còn quá hạn hẹp, mong các cao thủ chỉ giáo.

Ngoài ra, về mặt thuật ngữ, mong các bác gợi ý ra 1 từ thuần Việt cho từ trek để anh em dễ sử dụng và dễ định hình (thậm chí tạo ra 1 từ mượn thuần việt - ví dụ như từ mượn xích lô chẳng hạn)

Tisina!

 

[phuonggeo]

Backpacking ~ du lịch bụi, nhét đồ và trang bị cần thiết vào balo và đi. Mục đích chuyến đi thông thường là chơi và tìm hiểu văn hóa bản địa. Thường sử dụng các phương tiện di chuyển công cộng hoặc thuê với giá rẻ, nghỉ ở KS rẻ tiền. Do mục đích tìm hiểu văn hóa nên điểm đến là các điểm dân cư, sau đó đi thăm thú các di tích, danh lam xung quanh đó hoặc đơn giản chỉ là văn hóa bản địa.
Hiking ~ du lịch sinh thái cỡ cá nhân hoặc nhóm, mục đích chính là thưởng ngoạn cảnh vật, sống hòa mình vào thiên nhiên. Dân đi hiking thường mang theo trang bị nhẹ, thức ăn đủ dùng cho chuyến đi cỡ vài ba ngày trở xuống trong điều kiện sinh hoạt hoang dã. Dân backpacker đi đến ks, bỏ đồ lại đó coi như là base camp rồi cũng hay trang bị nhẹ đi hiking rừng núi gần đó. Cỡ như leo Fan là hiking trip đó.
Trekking ~ thường là các chuyến đi dài ngày với trang bị, đồ đạc đầy đủ để sống cỡ hàng tuần trong môi trường hoang dã hoàn toàn với nhiều loại địa hình khác nhau. Trekker thường trang bị đồ dùng sinh hoạt cá nhân đầy đủ, lều bạt, dao rựa, nồi niêu, thức ăn... và tất nhiên không thể thiếu trang bị y tế sơ cứu khẩn cấp. Mục đích trekking thường thiên về nghiên cứu khoa học hoặc luyện tập các kĩ năng sinh tồn.
....
Tóm lại phân biệt cũng khó. Tổng thể thì backpacking rộng nhất, trekking chuyên biệt nhất, hiking ở giữa. Em mà xếp thì backpacking gồm phượt xe máy (motor tourism), phượt ô tô, máy bay; hiking là dạng đi leo núi lội rừng vài ngày với trang bị cá nhân nhẹ (hoặc coi là semi-trekking cũng được, tùy). Đại thể thế
....
Tóm cái nữa, gộp hết lại thành "phượt" là xong. Bọn Tây dở hơi mới đi phân loại =))

 

[tisina]

....
Tóm lại phân biệt cũng khó. Tổng thể thì backpacking rộng nhất, trekking chuyên biệt nhất, hiking ở giữa. Em mà xếp thì backpacking gồm phượt xe máy (motor tourism), phượt ô tô, máy bay; hiking là dạng đi leo núi lội rừng vài ngày với trang bị cá nhân nhẹ (hoặc coi là semi-trekking cũng được, tùy). Đại thể thế
....
Tóm cái nữa, gộp hết lại thành "phượt" là xong. Bọn Tây dở hơi mới đi phân loại =))

- Đỏ 1: vậy là đã có sự khác nhau về cách bạn phân loại
- Đỏ 2: bọn Tây dở hơi thì mình biết giải thích sao khi các bác trong diễn đàn cũng tích cực dùng các thuật ngữ ấy. Thà cứ thống nhất chung một chữ "du lịch", "du lịch bụi", "phượt"... đi cho dễ nói, đằng này chỗ thì thấy rao bán quần đi phượt, chỗ thì rao bán dao đi trek ... Nói dại chứ các bác ý lại nghĩ không thông, rồi lại mách mót (moderator) với khoe min (admin) thì mệt.

Tất nhiên là dùng luôn từ gốc trek thì cũng không sao (ai không hiểu thì cho nó chết), nhưng vẫn mong có một từ thuần Việt để tăng tính tự hào dân tộc.

 

[tisina]

Ngồi đọc sách được vài buổi, lại gặp lại mấy cái thuật ngữ này.

- Với backpacker thì vốn dĩ xưa nay mọi người đã từng dùng từ "Tây ba lô" - nay mạo muội xin tạm phiên ra tiếng Việt là "du lịch ba lô" (động từ) hoặc "dân du lịch ba lô" (danh từ) ...

- Với từ trekker - tạm thời chưa nghĩ được gì hơn, vậy tạm phiên âm thô ra thuần Việt "tờ-rếch-cơ" hoặc "trếch-cơ" (cái này do đặc thù ngôn ngữ nên có thể sẽ có tranh luận). Về nghĩa thì cũng giống như các từ đi mượn khác, sẽ phải có định nghĩa kèm theo.

Vẫn rất mong được mọi người góp ý!

 

[fansi]

Cám ơn tisina đưa ra v/đ này.
Mình xin đi ngược lại đầu đề: bắt đầu từ thực tế rồi đến thuật ngữ. Vì thuật ngữ tây không hoàn toàn phù hợp với ta.

Mình chia hoat động 'phượt' theo phương tiện như:
- Phượt bằng ô tô
- Phượt xe máy
- Đi bộ
- Leo núi
- Ngủ ngoài trời
- Đi thuyền
- Chèo thuyền
(còn nhiều hoạt động khác nữa: leo vách đá, bơi, lặn, nhảy vv...nhưng quá chuyên biệt nên xin không bàn ở đây)

Các hoạt động phượt thường là kết hợp ít nhất là 2 loại hình di chuyển trên. Trong đó, đi bộ luôn phải tính tới cho dù bạn dự tính chỉ ngồi trên xe máy/ô tô. Trang phục, dụng cụ của bạn cũng phải phù hợp với các loại hình di chuyển trên, cộng thêm các đ/k khác như địa hình, thời tiết, thời gian, sức khoẻ vv....

Quay lại v/đ thuật ngữ TA, họ dùng thuật ngữ chủ yếu để phân biệt chức năng trang phục, dụng cụ.
Tây hầu như ít có 'phượt xe máy' nên thiếu nhiều đồ nghề cho loại hình này.
Trong khi ở VN loại hình này lại phát triển nhất.
Đối với Tây, giầy hiking, treking, moutain climbing, rock climbing khác nhau nhiều. Còn quân ta dùng một loại, chủ yếu là loại trecking, cũng chẳng làm sao.
Như vậy mình nghĩ để hiểu các thuật ngữ như các bạn đã nói trên đây là đủ rồi. Có rất nhiều thứ, dụng cụ... chẳng thể nào qui về chỉ có 3 thuật ngữ trên. Khi
nào cần thì phải giải thích công dụng cho rõ thôi.